John Cooper Works – η ενσάρκωση της υπέρτατης οδηγικής απόλαυσης στο MINI

Όλα ξεκίνησαν από μία στενή σχέση μεταξύ των δύο ανδρών. Πολύ πριν ο Alec Issigonis δημιουργήσει το κλασικό Mini, καλλιέργησε μία στενή σχέση με τον πρώην οδηγό αγώνων και διάσημο Βρετανό σχεδιαστή αυτοκινήτων. Ο Cooper θεωρείτο εξ ίσου ταλαντούχος, φιλόδοξος και ενθουσιώδης. Ήδη από την ηλικία των 12, ο John Cooper, ο οποίος γεννήθηκε το 1923 στο Surrey, στην Αγγλία, έδειξε στο κοινό τις ικανότητές του, οδηγώντας ένα αγωνιστικό αυτοκίνητο κατασκευασμένο από τον πατέρα του, με τον οποίο ίδρυσε την Cooper Car Company το 1946. Οι δυο τους άρχισαν να κατασκευάζουν αγωνιστικά αυτοκίνητα, αρχικά για αγώνες της Formula 3. Η Cooper Car Company σύντομα εξελίχθηκε στην πιο επιτυχημένη προμηθεύτρια επαγγελματικών, αγωνιστικών αυτοκινήτων, ανεβάζοντας Αγγλικές ομάδες και οδηγούς σε κορυφαίες θέσεις στους αγώνες F1.

Η φιλοσοφία του κινητήρα στη μέση: Ένα όραμα αλλάζει του αγώνες της F1.

Με τη φιλοσοφία τους για ένα σπορ αυτοκίνητο με κινητήρα τοποθετημένο στη μέση, ο Charles και ο John Cooper εγκαινίασαν το 1955 μία επαναστατική τάση για ολόκληρη τη βιομηχανία. Κατά τη διάρκεια των ετών 1959 και 1960, αγωνιστικά αυτοκίνητα κατασκευασμένα από την Cooper κέρδισαν τους τίτλους οδηγών και κατασκευαστών στο παγκόσμιο πρωτάθλημα F1, με κινητήρα τοποθετημένο στη μέση. Η φιλοσοφία αυτή ήταν επιτυχημένη, ενώ άλλοι κατασκευαστές ακολούθησαν το παράδειγμα τα επόμενα χρόνια.

Σύντομα, όλα τα αυτοκίνητα του πρωταθλήματος της F1 κατασκευάζονταν σύμφωνα με αυτή την αρχή. Ωστόσο, ο Cooper εξακολούθησε να έχει το πιο επιτυχημένο όνομα στους αγώνες F1 κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του πενήντα και του εξήντα. Με τον καιρό, σχεδόν όλοι οι ‘θρύλοι’ του μηχανοκίνητου αθλητισμού οδήγησαν ένα Cooper, μεταξύ των οποίων οι Jack Brabham, Bruce McLaren και Jochen Rindt.

Η επαφή με τον Alec Issigonis είχε ήδη γίνει όταν ο John Cooper κατασκεύαζε στη British Motor Corporation (BMC) κινητήρες που χρησιμοποιούσε στα αγωνιστικά του αυτοκίνητα στη Formula Junior. Γι’ αυτό το λόγο, ο Cooper γνώριζε την ιστορία εξέλιξης του Mini που ο Issigonis επρόκειτο να σχεδιάσει για τη BMC. Αυτή η εταιρία είχε ιδρυθεί με την συγχώνευση Βρετανών κατασκευαστών αυτοκινήτων, με μάρκες όπως Austin, Morris, MG και Wolseley.

Άμεση αναγνώριση των δυνατοτήτων του Mini.

Ο John Cooper γοητεύτηκε τρομερά από τη γνωριμία του με το Mini. Ήταν πεπεισμένος ότι η πρωτοποριακή φιλοσοφία του οχήματος με τους τροχούς ‘τραβηγμένους’ στις τέσσερις γωνίες, τους κοντούς προβόλους και τη συνολική επίπεδη εμφάνιση ήταν ακριβώς αυτό που έψαχνε για πολλά χρόνια – η βάση για ένα ανώτερο αγωνιστικό εργαλείο. Από τις αρχές του 1959, τη χρονιά στην οποία έκανε το Mini το ντεμπούτο του, έστειλε τον οδηγό του Roy Salvadori με το πρώτο Mini Cooper στη Monza για να δοκιμαστεί για πρώτη φορά. Το 1960, μόλις έξι μήνες μετά το ντεμπούτο του Mini, έξι αυτοκίνητα προετοιμασμένα από τον John Cooper γιόρτασαν τις πρώτες τους επιτυχίες στο Ράλι Μόντε Κάρλο.

Ο δημιουργός του Mini, Issigonis, είχε μία αρκετά πιο μετριοπαθή στάση από τον πρωτοπόρο στους αγώνες Cooper στο σχέδιο αναβάθμισης του αυτοκινήτου, που αρχικά είχε σχεδιαστεί σαν ένα ευρύχωρο, φθηνό και οικονομικό μέσο μεταφοράς για όλους, με μία σπορ έκδοση. Αρχικά, ο Issigonis αρνήθηκε την πρόταση του Cooper να δημιουργήσουν ένα μοντέλο GT από το Mini. Όμως, ο Cooper δεν πτοήθηκε και ήρθε σε επαφή με το αφεντικό της BMC, George Harriman, ο οποίος τελικά συμφώνησε. Με μία περιορισμένη παραγωγή 1000 Mini Cooper, θα δοκιμαζόταν η αντίδραση του κοινού σε μία τέτοια φιλοσοφία αυτοκινήτου. Με μετατροπές όπως υψηλότερη διαδρομή με μικρότερες διαμέτρους, μεγαλύτερες βαλβίδες εισαγωγής, διπλά καρμπιρατέρ, διάτρητους αυλούς εξαγωγής και ενισχυμένο κέλυφος στροφαλοθαλάμου, το πρώτο Mini Cooper είχε ιπποδύναμη 55 bhp και τελική ταχύτητα περίπου 130 km/h. Ο λόγος μετάδοσης προσαρμόστηκε για σπορ δυνατότητες, ενώ δισκόφρενα στους εμπρός τροχούς διασφάλιζαν επαρκή ισχύ επιβράδυνσης.

Το αποτέλεσμα αυτών των προσπαθειών τελικά έπεισε τον Issigonis. Αμέσως έσμιξε με τον John Cooper για να βελτιώσουν λίγο ακόμα τις επιδόσεις . Για το Mini Cooper S η διάμετρος αυξήθηκε στα 70.6 mm, πλησιάζοντας στο όριο του εφικτού. Η κυβισμός των 1071 cc παρέμεινε κάτω από το όριο των 1.100 cc που ίσχυε για τη σχετική αγωνιστική κατηγορία, οι στροφές του κινητήρα, ωστόσο, ήταν οι πιο εντυπωσιακές. Ο νέος κινητήρας απέδιδε 70 bhp στις 6.200 rpm, με την τελική του ταχύτητα να επιτυγχάνεται στις 7.200 rpm. Επίσης, η έκδοση αυτή ήταν εξοπλισμένη με αναβαθμισμένα φρένα, και σερβόφρενο.

1964 - 1967: Χρυσές Χρονιές στο Ράλι Μόντε Κάρλο.

Οι βάσεις για συγκλονιστικές επιτυχίες στο χώρο του μηχανοκίνητου αθλητισμού είχαν τεθεί. Το 1962, το Mini Cooper S προκάλεσε σάλο για πρώτη φορά στο Μόντε Κάρλο. Με τον Rauno Aaltonen από τη Φινλανδία στο τιμόνι, το ευέλικτο μικρό αυτοκίνητο, στο ρόλο του Δαβίδ, εξοστράκισε ένα Γολιάθ Phalanx στην πίσω θέση - στο ‘slipstream’ του. Τρία μόλις χιλιόμετρα πριν τον τερματισμό, ο Aaltonen, ο οποίος ήταν πρώτος, δεν υπολόγισε σωστά μία στροφή και τερμάτισε τον αγώνα με τουμπάρισμα. Ωστόσο, την επόμενη χρονιά, αποζημιώθηκε για την ατυχία του. Ο Aaltonen, οδήγησε το Mini Cooper S του στη γραμμή τερματισμού και έγινε νικητής στην κατηγορία του, παίρνοντας την τρίτη θέση γενικής κατάταξης.

Και τα πράγματα έμελλε να γίνουν ακόμα καλύτερα. Στο χειμερινό ράλι του 1963/1964 το Mini Cooper S κυριολεκτικά ξεχείλιζε δύναμη συγκριτικά με τον προκάτοχό του. Σε ένα θεαματικό αγώνα στο Μόντε Κάρλο, ο Paddy Hopkirk πήρε την πρώτη θέση γενικής κατάταξης οδηγώντας ένα Mini με το νέο αγωνιστικό κινητήρα, κατατροπώνοντας έναν πολύ ισχυρότερο ανταγωνισμό.

Με μία θεαματική επέλαση το μικρό σπρίντερ είχε εξελιχθεί σε θρύλο του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Την επόμενη χρονιά, ο Timo Mäkinen από τη Φινλανδία μαζί με το συνοδηγό του, Paul Easter, επανέλαβε το θρίαμβο στο Μόντε Κάρλο. Ήταν ο μοναδικός αγωνιζόμενος που κατάφερε να διανύσει χιλιάδες χιλιόμετρα χωρίς να λάβει ούτε ένα βαθμό ποινής, αν και συνάντησε τις πιο αντίξοες συνθήκες στο χιόνι και τον πάγο των Γαλλικών Άλπεων. Μόνο 35 από τα 237 αυτοκίνητα που παρατάχθηκαν στη γραμμή εκκίνησης κατάφεραν να φτάσουν στη γραμμή τερματισμού σ’ αυτό το ράλι, και τρία από αυτά έφεραν το λογότυπο του Mini Cooper S.

Την επόμενη χρονιά έγινε το hat-trick. Οι τέσσερις αγωνιζόμενες ομάδες του Cooper προηγήθηκαν του ανταγωνισμού, με τους οδηγούς Timo Mäkinen, Rauno Aaltonen και Paddy Hopkirk να πετυχαίνουν ένα απίστευτο αποτέλεσμα. Τερμάτισαν στην πρώτη, δεύτερη και τρίτη θέση. Ωστόσο, μετά από αυτό το κατόρθωμα ακολούθησε μία πικρή απογοήτευση. Οι τρεις νικητές στερήθηκαν την επιτυχία τους, καθώς οι αγωνοδίκες αποφάσισαν ότι οι τέσσερις πρόσθετοι προβολείς που είχαν τοποθετηθεί μπροστά από τη μάσκα δεν πληρούσαν απόλυτα τους Γαλλικούς όρους ταξινόμησης. Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι αυτή η απόφαση δεν επηρέασε πολύ τον ενθουσιασμό των θεατών για τους τρεις οδηγούς του Mini. Οι Hopkirk, Aaltonen και Mäkinen πέρασαν στα χρονικά του ράλι Μόντε Κάρλο σαν‘οι τρεις σωματοφύλακες’. Και ακριβώς ένα χρόνο αργότερα, ο Rauno Aaltonen γιόρτασε με ακόμα μεγαλύτερο ενθουσιασμό τον τρίτο του θρίαμβο στο Μόντε Κάρλο με ένα Mini Cooper S. Αυτή τη φορά δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα με το αυτοκίνητό του.

Ωστόσο, το Mini επέδειξε λαμπρές επιδόσεις όχι μόνο στα ράλι. Στη δεκαετία του ’60 κατάφερε να κερδίσει πολλές φορές στο δρόμο. Με το συνολικό αγωνιστικό του παλμαρέ έγινε το πρότυπο αγωνιστικό αυτοκίνητο ολόκληρης της δεκαετίας.

Εκτός από την καριέρα του στο μηχανοκίνητο αθλητισμό, η έκδοση του John Cooper, Mini Cooper, θριάμβευσε στις πωλήσεις από το 1961 μέχρι το 1971. Ακόμα και την εποχή εκείνη, τα Mini και Cooper, συνδέθηκαν διεθνώς με την έννοια της απαράμιλλης οδηγικής απόλαυσης. Επιπλέον, βελτιωτικά κιτ που εξελίχθηκαν από την Cooper για τα αυτοκίνητα παραγωγής της σειράς Mini γνώρισαν μεγάλη ζήτηση. Από την αρχή, κανένα άλλο αυτοκίνητο δεν προσέφερε περισσότερα σπορ χαρακτηριστικά αντί λιγότερων χρημάτων και μεγαλύτερης οδηγικής απόλαυσης σε συνδυασμό με περιορισμένες διαστάσεις.

Με το Mini, ο Mike Cooper συνέχισε τη δουλειά του πατέρα του.

Η παραδοσιακή συμμαχία μεταξύ Mini και John Cooper έγινε επίσης σημαντικός παράγοντας για τη νέα έκδοση του μικρού αυτοκινήτου. Το 1999, ο Mike Cooper παρακινήθηκε από το BMW Group να ενσωματώσει την τεχνογνωσία της οικογενειακής επιχείρησης - που τώρα δραστηριοποιείται σαν John Cooper Garages - στο project ΜΙΝΙ. Ο Mike Cooper συνέχισε τη δουλειά του πατέρα του με την ίδια θέρμη. Όπως ο John Cooper είχε κάνει κάποτε, μελέτησε μία έκδοση βελτιωμένων επιδόσεων πολύ πριν το λανσάρισμα του ΜΙΝΙ το 2001. Και ακόμα και τότε ήταν όνειρό του να ξαναφέρει το ΜΙΝΙ στην αγωνιστική πίστα. Ξεκίνησε, οργανώνοντας το John Cooper Challenge για οχήματα παραγωγής βελτιωμένων επιδόσεων στην Αγγλία – με τη λίστα συμμετοχών να ολοκληρώνεται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

Ο John Cooper δεν μπόρεσε να είναι παρών στο λανσάρισμα του σύγχρονου MINI στην αγορά. Πέθανε το 2000, σε ηλικία 77 ετών. Το όνομα John Cooper Garages παρέμεινε. Σήμερα, όπως και στο μέλλον, θα συμβολίζει μία εταιρία με μακροχρόνια παράδοση, η οποία παραμένει αξιόπιστη πάνω από τρεις γενιές, με τη χρήση έξοχης τεχνογνωσίας και την υψηλότερη φήμη ποιότητας στον τομέα της βελτίωσης αυτοκινήτων, και που είναι συνώνυμη με υποδειγματικές προσωπικότητες, οι οποίες, για δεκαετίες, έχουν δημιουργήσει ορόσημα στο χώρο του μηχανοκίνητου αθλητισμού.

Έτοιμο για την αγωνιστική πίστα: Το John Cooper Works CHALLENGE.

Το νέο αγωνιστικό αυτοκίνητο για το MINI CHALLENGE 2008 φέρει επίσης το διάσημο λογότυπο. Το MINI John Cooper Works CHALLENGE είναι ένα αγωνιστικό εργαλείο που βασίζεται σε εμπειρία πολλών δεκαετιών στην κατασκευή αγωνιστικών αυτοκινήτων - με ισχύ 154 kW/210 bhp (προσωρινές τιμές) και εφοδιασμένο με πολλά εξαρτήματα που δημιουργήθηκαν αποκλειστικά για την αγωνιστική πίστα.

Πηγή: BMW